1945 yılında kurulan UNESCO'nun (United Nations Educational Scientific and Cultural Organization-Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü) amacı; Bütün insanlığın ortak mirası olarak kabul edilen, evrensel değerlere sahip kültürel ve doğal varlıkları dünyaya tanıtmak, toplumda söz konusu evrensel mirasa sahip çıkacak bilinci oluşturmak ve çeşitli sebeplerle bozulan, yok olan kültürel ve doğal değerlerin yaşatılması için gerekli işbirliğini sağlamak olarak belirlendi. 16 Kasım 1972 tarihinde kabul edilen Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'ye, Türkiye 14 Nisan 1982 tarihinde taraf olma kararı aldı ve 16 Mart 1983 tarihinde resmen taraf oldu. Dünya Mirası Listesi'nde, Türkiye'de 19'u kültürel, 2'si karma olmak üzere 21 miras alanı bulunmaktadır. (Yazının yayınlandığı tarih itibariyle geçerli). UNESCO Dünya Mirası Türkiye Daimi Listesi'ni BURAYI Tıklayarak Okuyabilirsiniz.
.jpg)
UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınan bu mirasların yanı sıra bir de bu listeye önerilmesi öngörülen ancak henüz adaylık süreçleri tamamlanmayan miraslardan oluşan Geçici Liste bulunmaktadır. Geçici Liste hazırlanırken, varlıkların Dünya Miras Komitesi'nce belirlenen kriterleri karşılama durumları ile mimari, tarihi, estetik, kültürel, ekonomik, sosyal, sembolik ve felsefi özellikleri de dikkate alınmaktadır. Asıl liste, bu geçici listeden seçilerek belirlenmektedir. Türkiye'nin Geçici Listede, ilki 1994 yılında sunulan ve son olarak 2023 yılında güncellenen şekliyle, 72 kültürel, 4 karma ve 3 doğal olmak üzere toplam 79 miras alanı bulunmaktadır.
Listeye kaydediliş tarihleri sıralamasına göre Türkiye'nin UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi şu şekildedir. (Yazının yayınlandığı tarih itibariyle geçerli).
Karain Mağarası
Antalya - Geçici listeye eklenme tarihi: 01/02/1994
Likya Uygarlığı Antik Kentleri
Antalya, Muğla - Geçici listeye eklenme tarihi: 06/02/2009
Perge Arkeolojik Alanı
Antalya / Aksu - Geçici listeye eklenme tarihi: 06/02/2009
Sagalassos Arkeolojik Alanı
Burdur /Ağlasun - Geçici listeye eklenme tarihi: 06/02/2009
St. Pierre Kilisesi
Hatay / Antakya - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2011
Aizanoi Antik Kenti
Kütahya / Çavdarhisar - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2012
Beçin Ortaçağ Kenti
Muğla / Milas - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2012
Birgi Tarihi Kenti
İzmir / Ödemiş - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2012
Hacı Bektaş Veli Külliyesi
Nevşehir / Hacıbektaş - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2012
Hekatomnos Anıt Mezarı ve Kutsal Alanı
Muğla / Milas - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2012
Niğde'nin Tarihi Anıtları
Niğde - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2012
Mamure Kalesi
Mersin / Anamur - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2012
Odunpazarı Tarihi Kent Merkezi
Eskişehir / Odunpazarı -Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2012
Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi
Gaziantep / İslahiye - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2012
Zeugma Arkeolojik Alanı
Gaziantep / Nizip - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2012
Sardes Antik Kenti ve Bintepeler Lidya Tümülüsleri
Manisa / Salihli - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2013
Laodikeia Arkeolojik Alanı
Denizli / Merkezefendi, Pamukkale - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2013
Tuz Gölü Özel Doğa Koruma Alanı
Ankara, Konya, Aksaray il sınırları - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2013
Anadolu Selçuklu Medreseleri
Konya, Kayseri, Sivas, Erzurum, Kırşehir - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2014
Anavarza Antik Kenti
Adana / Kozan - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2014
Kaunos Antik Kenti
Muğla / Köyceğiz - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2014
Korykos Antik Kenti
Mersin / Erdemli - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2014
Kültepe - Kanesh Arkeolojik Alanı
Kayseri - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2014
Çanakkale ve Gelibolu 1. Dünya Savaşı Alanları
Çanakkale - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2014
Eflatun Pınar: Hitit Kaya Anıtı
Konya / Beyşehir - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2014
İznik
Bursa / İznik - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2014
Ahi Evran Türbesi
Kırşehir / Merkez - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2014
Vespasianus - Titus Tüneli
Hatay / Samandağ - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2014
Zeynel Abidin Camii ve Mor Yakup (St. Jacob) Kilisesi
Mardin / Nusaybin - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2014
%20Kilisesi1.jpg)
Akdamar Kilisesi
Van / Van Gölü, Akdamar Adası - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2015
Aspendos Antik Kenti Tiyatrosu ve Su Kemerleri
Antalya / Serik - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2015
Eshab-ı Kehf Külliyesi (İslami-Osmanlı Sosyal Kompleksi)
Kahramanmaraş / Afşin - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2015
Mudurnu Tarihi Ahi Kenti: Ahiliğin Tanıkları
Bolu / Mudurnu - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2015
Dağlık Frigya
Kütahya, Afyon, Eskişehir il sınırları - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2015
Stratonikeia Antik Kenti
Muğla / Yatağan - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2015
Uzunköprü
Edirne / Uzunköprü - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2015
İsmail Fakirullah Türbesi ve Işık Kırılma Mekanizması
Siirt / Aydınlar - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2015
Yıldız Sarayı Kompleksi
İstanbul / Beşiktaş - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2015
Harşena Dağı ve Pontus Kralları Kaya Mezarları
Amasya Merkez - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2015
Bodrum Kalesi
Muğla / Bodrum - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2016
Hacı Bayram Camii ve Çevresindeki Tarihi Alanlar
Ankara / Altındağ - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2016
Ankara / Altındağ - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2016
Sultan II. Beyazıd Han Külliyesi
Edirne Merkez - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2016
Nuruosmaniye Külliyesi
İstanbul / Fatih - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2016
Malabadi Köprüsü
Diyarbakır / Silvan - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2016
Van Kalesi, Van Tarihi Kenti ve Höyüğü
Van Merkez - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2016
Kibyra Antik Kenti
Burdur / Gölhisar - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2016
Yivli Minare Camii
Antalya / Muratpaşa - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2016
Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti
Samsun / Ondokuzmayıs, Bafra, Alaçam ilçe sınırları - Geçici listeye eklenme tarihi: 13/04/2016
Assos Arkeolojik Alanı
Çanakkale / Ayvacık - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2017
Ayvalık Endüstriyel Peyzajı
Balıkesir / Ayvalık - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2017
İvriz Kültürel Peyzajı
Konya / Halkapınar - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2017
Priene Arkeolojik Alanı
Aydın / Söke - Geçici listeye eklenme tarihi: 02/05/2018
Gaziantep Yeraltı Suyu Yapıları: Livaslar ve Kasteller
Gaziantep / Şahinbey - Geçici listeye eklenme tarihi: 02/05/2018
Erken Dönem Anadolu Türk Mirası: Danişmend Beyliği Başkenti Niksar
Tokat / Niksar - Geçici listeye eklenme tarihi: 02/05/2018
Justinian Köprüsü
Sakarya / Serdivan - Geçici listeye eklenme tarihi: 02/05/2018
Sarıkaya Roma Hamamı
Yozgat / Sarıkaya - Geçici listeye eklenme tarihi: 02/05/2018
Harput Tarihi Kenti
Elazığ Merkez - Geçici listeye eklenme tarihi: 02/05/2018
Ballıca Mağarası Tabiat Parkı
Tokat / Pazar - Geçici listeye eklenme tarihi: 12/04/2019
Urartu ve Osmanlı Eski Yerleşimi Ahlat Mezar Taşları
Bitlis / Ahlat - Geçici listeye eklenme tarihi: 25/02/2000
Alahan Manastırı
Mersin / Mut - Geçici listeye eklenme tarihi: 25/02/2000
Alanya
Antalya / Alanya - Geçici listeye eklenme tarihi: 25/02/2000
Harran ve Şanlıurfa
Şanlıurfa / Harran - Geçici listeye eklenme tarihi: 25/02/2000
İshakpaşa Sarayı
Ağrı / Doğubayazıt - Geçici listeye eklenme tarihi: 25/02/2000
Konya Selçuklu Başkenti
Konya - Geçici listeye eklenme tarihi: 25/02/2000
Mardin Kültürel Peyzajı
Mardin - Geçici listeye eklenme tarihi: 25/02/2000
Selçuklu Kervansarayları
Denizli - Ağrı (Doğubayazıt) Güzergahı - Geçici listeye eklenme tarihi: 25/02/2000
St. Nicholas Kilisesi
Antalya / Demre - Geçici listeye eklenme tarihi: 25/02/2000
St. Paul Kilisesi, St. Paul Kuyusu ve Tarihi Çevresi
Mersin / Tarsus - Geçici listeye eklenme tarihi: 25/02/2000
Sümela Manastırı
Trabzon / Maçka - Geçici listeye eklenme tarihi: 25/02/2000
Güllük Dağı - Termessos Milli Parkı
Antalya / Korkuteli - Geçici listeye eklenme tarihi: 25/02/2000
Kekova
Antalya / Demre - Geçici listeye eklenme tarihi: 25/02/2000
Akdeniz'den Karadeniz'e Kadar Ceneviz Ticaret Yolu'nda Kale ve Sur Yerleşimleri
Aydın, Bartın, Düzce, İstanbul, İzmir, Sinop - Geçici listeye eklenme tarihi: 14/04/2020
İzmir Tarihi Liman Şehri
İzmir / Konak - Geçici listeye eklenme tarihi: 14/04/2020
Koramaz Vadisi
Kayseri / Melikgazi - Geçici listeye eklenme tarihi: 14/04/2020
Zerzevan Kalesi ve Mithraeum
Diyarbakır / Çınar - Geçici listeye eklenme tarihi: 14/04/2020
Karatepe Aslantaş Arkeolojik Alanı
Osmaniye / Kadirli - Geçici listeye eklenme tarihi: 14/04/2020
Beypazarı Tarihi Kenti
Ankara / Beypazarı - Geçici listeye eklenme tarihi: 14/04/2020
Mardin Midyat Çevresi (Tur Abdin) Geç Antik ve Orta Çağ Kiliseleri ve Manastırları
Mardin / Midyat - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2021
%20Ge%C3%A7%20Antik%20ve%20Orta%20%C3%87a%C4%9F%20Kilise%20Manast%C4%B1rlar%C4%B14.jpg)
Kemaliye Tarihi Kenti
Erzincan / Kemaliye - Geçici listeye eklenme tarihi: 15/04/2021
Coğrafi konumu nedeniyle tarihi boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan ülkemiz, farklı kültürler tarafından inşa edilerek günümüze kadar ulaşmayı başarabilmiş yapıların yanında doğal oluşumlarıyla hayranlık uyandıran ve gelecek nesillere de miras olarak kalacak çok sayıda kültürel, doğal ve karma güzelliğe sahip. Geçici listede bulunan bu kültürel, doğal ve karma miras alanlarımız, UNESCO'nun belirlemiş olduğu 10 kriteri yerine getirdikten sonra Daimi Liste'de yerini alacak.
