Bebeğimizin ilk adımlarını sabırsızlıkla bekliyoruz değil mi? Bu öyle bir sabırsızlık ki doğal süreçte kendiliğinden yürümeyi öğrenmesini beklemek yerine, bu süreci yürüteçle hızlandırmak istiyoruz bir de. Tabi yürüteç işimize de geliyor. Uykusuz geçen gecelerin yorgun ve stresli günlerine ek, bebeğin emzirilmesi, bakımı yetmezmiş gibi bütün gün ev işi, temizlik, yemek derken bebeğimizi göz önünde tutup kontrol etmek de iyice zorlaşıyor. "Ben mutfakta yemek yaparken, banyoyu temizlerken acaba o tek başına ne yapıyor? Oturma becerisi varsa düştü mü, emekliyorsa başını bir yere çarptı mı?" diye kendi kendimizi yer bitirirken bu safhada kurtarıcı olarak devreye giriyor yürüteçler hayatımıza.
Egemen' in doğumundan sonra, dönme, destekli oturabilme evresinde yürüteç konusunu çok düşünmüştüm. Çok araştırdım, çok yazı okudum, doktoruma sordum doğal olarak onaylamadı. Çevremde çocuğu olan arkadaşlarımdan bir bölümü yürüteci kurtarıcı olarak şiddetle tavsiye ederken, bir bölümü ise hiç almadıklarını söylüyordu. İyice kafam karışmış ve kararsız kalmıştım. Sonuçta annelik iç güdülerimi, iç sesimi dinledim, işin kolayına kaçmamaya, Egemen' in gelişimini doğal süreçte sürdürmesine karar verdim. Yürüteç almadım, hareketlerini kısıtlamadım, yere serdiğim örtülerle oyuncaklarıyla Egemen' i özgür bıraktım. Egemen' de kullanmayınca Derin' de kullanmayı düşünmek bile aklıma gelmedi. Yürüteçsiz, doğal süreçte oturarak, emekleyerek, popo üstü turlar atarak ,özgürce hareket ettiler. Her ikisinin de ayak, bacak yapısı, gelişimleri, yürümeleri, yere basmaları çok sağlıklı ve normal Allah' a şükürler olsun. Bence yürüteci, tıpkı Bebeklere Emzik Verilmeli mi? yazımda bahsettiğim gibi biraz da biz annelerin işine geldiği, kolaylaştırıcı olduğu için bebeklerimizin hayatına sokuyoruz. Ben yürüteç olmadan da gayet rahat, sağlıklı ve içim rahat aştım o dönemlerini.
Yürüteç konusunda aynı ikilemi, kararsızlığı yaşayan anneler için bir bilgi paylaşmak isterim önce;
- Bebekler 0-4 ay arasında ayakları üzerine bastırıldığında istem dışı bacaklarını sertleştirerek dik durabilirler,
- 4-7. ay arası bebeklerin çökme dönemidir, bu dönemde bebek ayaklarına basamaz ve yere yığılır.
- 7-12. aylar arasında ise istemli ayağa kalkma dönemidir. Bu dönemde çocuk tekrar ayakları üzerine basmaya başlar.
- 12-15. ay arasında ise yürüme gerçekleşir.
- 3. ayda ön kollarına kalkarak omurga dikleşmeye başlar.
- 5. ayda elleri üzerine kalkmaya başlarlar.
- 6. ayda dönerler. Böylece vücudun sağa ve sola dönebilme kabiliyeti gelişir.
- 7. ayda sürünme başlar. Vücudun öne arkaya hareketi ortaya çıkar.
- 8. ayda emekleme başlar. Böylece vücut yer çekimine karşı en önemli hareketini yapmış olur.
- 9-12. aylar arasında dikleşme başlar. Diz üstü kalkabilirler.
- 12-15 ay arasında ise yürüme başlar.
- Bu 4 ve 7. aylarda aileler bebeklerinin yere basamadığını düşünüp onları yürütece koyarlar. Halbuki bebeğin doğal gelişim sürecinde yapması gereken hareketlerin önüne geçmiş olurlar.
Yürütecin zararlarına gelecek olursak;
- Ayak yapısı daha hazır olmadan bastırıldığı için ayak deformasyonları oluşabilir.
- Kalça yapıları tam gelişmeden, tüm vücut ağırlığının simetrik yada asimetrik olarak kalçalara yüklenmesi sonucu kalça problemleri oluşabilir.
- Yine vücudu daha yer çekimine karşı dik durmaya hazırlıklı olmadığından yığılarak duracağı için kifoz yada skolyoz gibi vücut bozukluklarına neden olabilir.
- Bacak boyları tam basmaya yetmediği ve tam basmayı bilemediği için parmak ucu basar. Bu da onda alışkanlık yapabilir ve yürüdüğü zaman parmak uçlarında yürüyebilir.
- Yapılan araştırmalarda 1-12 ay arasında geçirilen kafa travmalarının nedeni %90 oranında yürüteç kazaları olarak tesbit edilmiştir.
- Kısıtlı bir mekanda kaldığı için de psikolojik gelişimini olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
Bebeğinizin fiziksel, zihinsel ve psikolojik açıdan sağlıklı bir yapıya sahip olmasını istiyorsanız çocuklarınıza yürüteç kullandırmayın, onun yerine yere sereceğiniz bir örtünün üstünde özgürce oynamasına ve gelişmesine yardımcı olun derim ben de.
