.jpg)
Kozmetik sektöründe varlığını uzun zamandır sürdüren vazelin hakkında eminim hepiniz aç çok bilgi sahibisinizdir. Bilgi sahibi olmayanların ise en azından ismini bildiklerini veya duyduklarını varsayıyorum. Bu yazıda, vazelin hakkında merak edilenleri, doğru bilinen yanlışları, yanlış bilinen doğruları okuyacaksınız.
Vazelin Nedir?
Petrolatum, Beyaz Petrolatum, Yumuşak Parafin veya Çoklu Hidrokarbon olarak da adlandırılan Vazelin en kısa anlatımıyla, ham petrolden elde edilen bir tür mineral yağdır. Daha detaylı tabiri ile, ilk keşfedildiğinde iyileştirici özellikleri nedeniyle topikal merhem olarak tanıtılan, 8009-03-8 CAS numaralı, hidrokarbonların yarı-katı karışımı olan bir ürün vazelin. CAS, ''Chemical Abstracts Service'' yani ''Kimyasal Özetler Hizmeti''nin kısaltması olup Amerikan Kimya Derneği'nin (American Chemical Society) bir alt bölümüdür. CAS Numarası kısaca, kimyasal tanımlama numaralarının kaydı olup, her kimyasal maddeye özel olarak atanan sayısal tanımlayıcıları ifade eder. CAS Numarası o kimyasala özel olduğundan kimyasal maddelerin basit, tutarlı ve güvenilir bir şekilde tanımlanmasını ve veri tabanı aramalarını kolaylaştır. 8009-03-8 sayısı da vazeline özgü bir CAS Numarasıdır.
.jpg)
Vazelin Nasıl Keşfedildi?
Vazelini ilk olarak Robert Chesebrough keşfetti. Robert Augustus Chesebrough, Amerikalı bir ailenin çocuğu olarak 1837'de İngiltere'nin Londra şehrinde doğdu ve Amerika'nın New York şehrinde büyüdü. Chesebrough kariyerine, ispermeçet balinalarının yağından gazyağı arıtan bir kimyager olarak başladı. Aynı zamanda gazyağının ticaretini de yapıyordu. Amerika'nın Pensilvanya eyaleti Titusville şehrinde petrolün keşfedilmesiyle birlikte 1859 senesinde petrol kuyularının olduğu bölgeye araştırma yapmaya giden Chesebrough, burada çalışan işçilerin vücutlarında oluşan yaralara, yanıklara ve kesiklere çubuk mumu veya petrol jölesi olarak da bilinen jöle benzeri bir madde sürdüklerini, sürdükleri bu maddenin iyileşmelerini sağlayıp onları tedavi ettiğini fark etti. Bu maddeden örnek alıp laboratuvara götüren Chesebrough, yaptığı testler sonucunda cildi koruyan bir ürün keşfetti ve bu yeni keşfini "Vazelin Petrol Jeli" ismiyle 1870'te piyasaya satışa sundu. Kaydedilen ismi Vaseline olan nemlendirici Almancada su anlamına gelen wasser ile Yunancada yağ anlamına gelen oleon kelimelerinin birleşimi ile ortaya çıktı.
.jpg)
Vazelin Hangi Sektörlerde Kullanılır?
Vazelin farmasötik (eczabilim), kozmetik ve endüstriyel olmak üzere üç sınıfta üretilir. Farmasötikte, yanıklar için çeşitli merhemler üretmek için kullanılır. Kozmetikte, göz, el, ayak ve yüz kremi, sabun, ruj, vücut losyonu gibi kozmetik ürünler üretmek için kullanılır. Endüstriyel olarak ise yağlayıcı olarak kullanılır.
.jpg)
Vazelinin Kullanım Alanları Nelerdir?
Vazelinin kozmetik sektöründe çok geniş bir kullanım alanı var. Bunlardan bazıları şunlar:
- Cildi nemlendirir.
- Cilde yumuşak ve parlak bir görünüm kazandırır.
- Cilt bariyerini güçlendir.
- Kurumuş yaraların üzerine sürüldüğünde yarayı yumuşatarak daha rahat geçmesini sağlar.
- Yüzde oluşan yara ve akne izlerini geçirmek için gece yatmadan önce uygulanabilir.
- İçerisine kahve, şeker, deniz tuzu koyup karıştırılırsa yüz ve vücut peelingi olarak kullanılabilir.
- Gözaltı kırışıklıklarını yok etmek için kullanılır.
- Kurumuş dudakları onarır.
- Ruj sürmeden önce dudaklara sürüldüğünde dudaklar daha parlak görünür.
- Kaş ve kirpikleri gürleştirir ve dökülmesini önler.
- Kaşların şeklini gün boyu korur.
- Bir pamuğa sürülüp yavaşça kirpik diplerine uygulandığında takma kirpikleri zahmetsizce çıkarır.
- Maskara öncesi kirpiklere uygulandığında belirgin ve canlı kirpikler elde edilir.
- Dirsek ve diz kararmalarını engeller.
- Topuklardaki çatlakları, nasırları gidermeye yardımcı olur.
- Gece yatmadan önce ayaklara sürülüp pamuklu çorap giyildiğinde sabah ayakları yumuşacık yapar.
- Pişik önleyici olarak kullanılır.
- Saç uçlarının elektriklenmesini azaltır.
- Parmakların arasında ısıtılıp saça sürüldüğünde saç şekillendirici olarak kullanılır.
- Saç boyama işleminden önce saç diplerindeki derili bölgeye sürüldüğünde boyanın deriye bulaşmasını önler.
- Tırnaklarda oluşan sararmaları önler ve tırnakların parlak görünmesini sağlar.
- Gece yatmadan önce tırnak diplerine uygulandığında tırnak etlerinin oluşmasını engeller.
- Manikür öncesi tırnak etlerini yumuşatarak manikürü kolaylaştırır.
- Oje sürerken tırnağa değdirmeden tırnak etlerine sürüldüğünde, ojenin tırnak etlerine bulaşmasını engeller.
- Yapılacak makyajın daha uzun süreli olması için allık ve fardan önce uygulanır.
- Pamuğa az miktar sürüldüğünde makyajı nazikçe temizler.
- Erkeklerde tıraş sonrası yüzde oluşan kaşıntıyı giderir.
Ayrıca;
- Oje şişesinin kapağına sürüldüğünde kapak şişeye yapışmaz.
- Parfümün kokusunun kalıcı olması için parfüm sıkılan bölgelere sürülür.
- İnce bir tabaka halinde sürülüp bezle silindiğinde, doğal veya yapay deri ayakkabı, cüzdan, ceket gibi eşyaları parlatır.
- Sıkışan fermuarı yumuşatıp fermuarın açılmasını sağlar.
- Kıyafetlere bulaşan ruj, fondöten, rimel gibi makyaj malzemelerine sürülüp yıkandığında bulaşan lekeleri çıkarır.
- Sıkışmış çekmecelerin açılan kısmına sürüldüğünde çekmecenin tekrar sıkışmasını engeller.
- Kampta, bir pamuğa sürülüp dalların üzerine koyulup yakıldığında ateşin hemen alevlenmesini sağlar.
.jpg)
Vazelinin Zararları Neler?
Vazelin petrol rafinelerinden elde edilen sentetik bir ürün olduğundan doğru bir şekilde kullanılmaması veya aşırı şekilde kullanımı bir takım olumsuz sonuçlara yol açabilir. Bunlar:
- Cilt gözeneklerini tıkayarak cildin nefes almasını engeller ve hücrelerin yenilenmesi yavaşlatır.
- Kirlerin ve tozların cilde yapışmasına neden olur.
- Yağlı cilde sahip kişilerde yağ dokusunu arttırır, akne, sivilce gibi birçok cilt sorununa neden olur.
- Ciltte erken yaşlanmaya neden olabilir.
- Bebeklerde alerjik reaksiyona neden olabilir.
- Göz çevresinde, arpacık, leke ve bulanık görme gibi çok sayıda göz problemine sebep olabilir.
- Östrojen hormonuna bağlı sorunlar ortaya çıkabilir. Kısırlık, adet düzensizliği gibi rahatsızlıklara neden olabilir.
- Uygulama sonrası güneşe çıkıldığında ciltte kararmalara, lekelenmelere yol açabilir.
- Hamilelik döneminde kullanılması tavsiye edilmemektedir.
.jpg)
Petrol yan ürünü olarak keşfedilen vazelin, Petrolatum, Paraffinum Liquidum, Liquid Paraffin, Paraffin Oil, Mineral Oil gibi farklı isimlerle birçok kozmetik ve cilt bakım ürününde kullanılıyor. Vazelinin belirtilen kullanım alanlarının yanında zararı az gibi görünse de vazelin ve türevi içerikli ürünleri kullanırken dikkatli olunmalı, vazelin yerine Shea Butter, Kakao Yağı, Hindistan Cevizi Yağı, Badem Yağı gibi cildi besleyen, kolajen üretimini artıran doğal içerikli yağlar tercih edilmeli, uzun vadeli ve aşırı kullanımının cilde yarardan çok zarar vereceği unutulmamalı.
