2005 senesinde Karacasu'ya yaptığımız iş amaçlı kısa bir seyahatte gidip görme şansımız olmuştu Aphrodisias Antik Kenti'ni. Bir zamanlar Lidya eyaletinin başkenti olan Aphrodisias, Nazilli'nin 38 kilometre güneyinde, Karacasu ilçesinin Geyre köyünün yakınlarında bulunuyor. Kent adını, aşk ve güzellik tanrıçası Aphrodite’den almış. Aphrodisias ismi ilk olarak M.Ö. 2. yüzyılda kullanılmaya başlanmış. Kentte sırasıyla, Lelegonpolis, Megapolis, Ninoi, Aphrodisias, Kayra ve Geyre isimleri kullanılmış.
M.Ö. 5. yüzyılda kurulan kent, Roma İmparatorluğu döneminde gelişmiş, M.Ö. 1. yüzyıl ile M.S. 5. yüzyıllar arasında, başta heykelcilik olmak üzere önemli bir sanat merkezi haline gelmiş, Afrodit tapınağıyla ve Afrodit adına yapılan törenlerle ün salmış.
1987 yılında UNESCO'nun Dünya Kültür Miras listesine girmiş olan Aphrodisias kenti, 2004 senesinde de uzmanlardan oluşan jüri tarafından en iyi on antik kent listesine girmiş. Aşağıdaki fotoğraflar 2005 senesi Aphrodisias Antik Kenti gezimize ait.
Aphrodisias Antik Kenti'nde bulunan bazı eserler şu şekilde:
Aphrodite Tapınağı
Aphrodite Tapınağı, paganların (çok Tanrılı dine inananlar) Hac yerlerinden biriymiş ve kendisine sığınanı korumak gibi bir özellik taşımaktaymış. Tapınak İ.S. 5. yüzyılın sonunda, kentin Hristiyanlaşmasıyla büyük bir kiliseye dönüştürülmüş, 11. yüzyıla kadar da kilise olarak kullanılmış.
.jpg)
Tetrapylon
Hellence, tetra-dört, pylon-kapı anlamına gelir. Dört tarafındaki dörder sütundan oluştuğu için bu adı almış yapının, tam olarak hangi işlev için yapıldığı bilinemese de tapınağa ulaşan merasim alaylarının burada toplanarak tapınağa gittiği söylenebilir.
Sebasteion
İsmi ''Ulu'' anlamına gelen, Latince Avgustus sözcüğünün Yunanca karşılığı olan Sebasteion, büyük bir tapınak kompleksidir. ''İmparatorlar Tapınağı'' anlamına gelen yapı, Roma İmparatorlarının Tanrı olarak kabul edildiği dönemde, imparatorun gücüne saygı göstermek ve kent ile imparator arasındaki bağı vurgulamak amacıyla yaptırılmış.
Stadyum
262 metre uzunluk, 50 metre genişlik ve 30.000 izleyici alabilecek oturma sıralarına sahip elips stadyum, atletizm ağırlıklı spor etkinlikleri için kullanıldığı gibi gerektiğinde halk oylamaları ve diğer yarışmalar için de kullanılırmış.
Hadrian Hamamı
Roma İmparatoru Hadrian’ın şehri ziyareti anısına yaptırılmış. Hamam, erkekler ve kadınlar için ayrı bölümlerin bulunduğu havuzlar ve giyinme odalarıyla beş ayrı bölümden oluşuyormuş. Havuzların alt tarafında suyu ısıtmak için kullanılan dehliz ve koridorlar yer alıyormuş.
.jpg)
Odeon
Sahne binasında yer alan yüksek kaideler üzerinde, Aphrodisias'lı tanınmış kişilerin tam boy heykellerinin olduğu, 1000 kişilik kapasiteye sahip olan bu yapı, konser salonu, müzikli gösteriler için ve meclis binası olarak kullanılmış.
Antik Tiyatro
Sahne yapısının üzerindeki yazıttan, bu kompleksin, Julia Zoilos'un, Tanrıça Afrodit ve kent halkına armağanı olduğu anlaşılıyor. Sahne binası, Anadolu'nun en eski üç katlı sahne binasıdır.
Agora
M.Ö. 1. yüzyılın sonlarında yapılan bu yapı, pazar yeri ve aynı zamanda toplantı yeri olarak kullanılmış.
Bishop’s Sarayı
Tanınmış bir Aphrodisias'lının anıt mezarı olan yapı, geç Roma devrinde, eyalet valisinin konutu olarak yapılmış, daha sonraki yıllarda da Piskoposluk sarayı olarak kullanılmış.
.jpg)
Tetrastoon ve Tiyatro Hamamı
Kuzeydeki agoraların kullanımlarında bazı sorunların olması nedeniyle kente yeni bir agora yapılmasına karar verilmiş ve tiyatronun ön tarafındaki meydana, etrafı sütunlarla çevrili yeni bir pazar yeri yapılmış. Bu alana burada bulunan bir yazıttan dolayı, dört tarafı sütunlu galeriler ile çevrili alan anlamı veren Tetrastoon denilmiş. Tiyatronun güneyi ve İmparatorlar Salonu’nun hemen doğusunda yer alan yapı Tiyatro Hamamı'dır.
Tiberius Portikosu
Portikonun işlevi hakkında çeşitli görüşler vardır. Bir görüşe göre burası spor ve eğitim verilen bir Gimnazyum, başka bir görüşe göre de ortadaki havuzun serin sularının eşliğinde gezilen, bir gezi ve eğlenti alanıymış.
Aphrodisias Müzesi
Müze, 1979 yılında Aphrodisias’tan çıkan eserlerin sergilenmesi amacıyla açılmış. Salonda İmparator, İmparatoriçe, filozof ve önemli devlet adamlarına ait heykeller, portre heykel ile büstler yer alıyor.
Aphrodisias Antik Kenti haftanın 7 günü ziyarete açık. Aphrodisias Müzesi ise haftanın 7 günü, 08.00-19.00 saatleri arasında ziyarete açık. Müze kış sezonunda saat 17.00'ye kadar açık.
Birçok medeniyete ev sahipliği yapmış, her tarafında bir tarih yatan güzel ülkemizin gezilecek yerlerinden biri Aphrodisias Antik Kenti. Yolunuz buralara düşerse gezmeden, görmeden dönmeyin.
Afrodisias Antik Kenti
Adres: Geyre, Kuyucak Tavas Yolu, Karacasu/Aydın
Aphrodisias Müzesi Telefon: 0256 448 80 86 – 0256 448 80 03
