.jpg)
Genellikle sonbahar aylarında, pazarlarda, manavlarda, marketlerde yaygın olarak bulunmasına ve sık sık görmeme rağmen hiç yemediğimi fark ettiğim bir meyve olur kendisi. Özellikle pazar alışverişinde, meyve tezgahında görüp şöyle bir göz süzüp kafamı çevirdiğim muşmulayı hep merak etmişimdir. Sonunda merakımı giderdim. Hem deneyimimi hem de muşmula ile ilgili merak edilenleri yazımın devamında okuyabilirsiniz.
.jpg)
Muşmulanın Familyası, Anavatanı, Türkiye'de Yetiştiği Bölgeler
Magnoliopsida (İki çenekliler) sınıfının Rosaceae (Gülgiller) familyasından, Mespilus Germanica türüne ait bir ağaç ve bu ağacın meyvesi olan muşmula ülkemizde, ''Döngel, Töngel, Beybıyık, Beşbıyık, Ezgil veya Yeni Dünya olarak da adlandırılır. Anavatanı güneybatı ve güneydoğu Avrupa ile Batı Asya olan muşmula, serin ve ılık iklim koşullarını sevdiğinden ülkemizde Marmara ve Karadeniz bölgelerinde yetiştirilmeye elverişlidir.
Muşmula Meyvesinin Olgunlaşması
Muşmula fidanı kasım ayının birinci ve ikinci haftalarında toprağa dikilir. Fidan, dikimden 3 yıl sonra meyve vermeye başlar ve tam verime dikiminden 4 yıl sonra ulaşır. Muşmula ağacının uzunluğu 3 ile 6 metreye kadar ulaşabilir. Muşmula ağacı mayıs-haziran aylarında tomurcuklanarak beyaz renkte çiçek açar, ağacın meyvesi ise turuncu-sarı renklere sahiptir. Muşmula meyvesi olgunlaşmadan önce sert ve buruk bir tada sahiptir. Sonbahar mevsiminde, eylül ve ekim aylarında tam olgunlaşan meyvenin kabuğu kahverengiye döner, yumuşar ve meyvesinin eti koyu kahve olur. Aroması damakta tatlı, ekşi, baharatlı bir tat bırakır.
Muşmulanın Kalori Miktarı ve Besin Değeri
Muşmula zengin besin değerlerine sahip olmasının yanı sıra aynı zamanda düşük kalorili bir meyvedir. Muşmulanın 100 gramı (1 porsiyon/ortalama 5 adet) yaklaşık 50 kaloridir. Muşmula yüksek potasyum, kalsiyum, lif ve karbonhidrat içerir. İçeriğinde ayrıca A ve C Vitaminleri, Demir, Protein, Antioksidanlar ve düşük oranda yağ bulunur. Kolesterol içermez.
.jpg)
Muşmulanın Faydaları
Vitaminler, mineraller ve antioksidanlar açısından zengin olan muşmulanın sağlık açısından pek çok faydası vardır. Muşmula;
- Bağışıklık sistemini güçlendirir, vücudun doğal direncini destekler.
- Bağırsak hareketlerini destekler, sindirim sistemini düzenler, sindirim sürecini kolaylaştırır.
- Hücre hasarını önlemeye yardımcı olur, hücre yenilenmesini olumlu etkiler.
- Kan şekerinin ani yükselmesini engeller, kan şekeri seviyesini dengede tutar.
- Kan basıncını düzenler, kalp sağlığını iyileştirmeye katkı sağlar.
- Kansızlık tedavisini destekleyebilir.
- Kemik sağlığını destekler.
- Kas aktivitelerinin korunmasında etkilidir.
- Eklem sağlığını iyileştirmeye yardımcı olur.
- Karaciğerdeki toksinlerin vücuttan atılmasına destek olur, böbrek sağlığını korur.
- Tip-2 diyabet hastalığında görülen semptomların hafiflemesine destek olur.
- Trigliserit ve kötü huylu kolesterol (LDL) seviyelerinin azalmasında rol oynar.
- Damar yağlanmalarını azaltır, damar sertleşmesinin önüne geçer.
- Tansiyonun dengelenmesine yardımcı olur.
- Vücudun su tutma kapasitesini artırır.
- Vücuttaki yağ birikimini azaltır.
- Kilo kontrolünün sağlanmasına yardımcı olur.
- Doğal şeker yapısı enerji ihtiyacını dengeler.
- Hafızanın güçlenmesine katkısı bulunur.
- Uykusuzluğu ve mental performans düşüklüğünü giderir.
- İltihap kaynaklı öksürük belirtilerini giderir.
- Soğuk algınlığı gibi hastalıklara karşı koruma sağlar.
- Cilt sağlığının korunmasına katkıda bulunur.
Muşmulanın Zararları
Muşmula ölçülü tüketildiğinde genel sağlık açısından zararlı değildir. Fakat aşırı tüketildiğinde sağlık için bazı olumsuz sonuçlara neden olabilir. Muşmula aşırı tüketilmesi durumunda;
- Karın ağrısı veya şişkinlik yapabilir.
- Kan şekerinin yükselmesine neden olabilir.
- Kan sulandırıcı gibi bazı ilaçlarla etkileşime girebilir.
- Böbrek taşı oluşumuna zemin hazırlayabilir.
- Nadiren de olsa alerjik reaksiyonları tetikleyebilir.
- Sindirim sistemini olumsuz etkileyebilir.
- Mide rahatsızlığına, gaz sıkışmasına neden olabilir.
ÖNEMLİ BİLGİ: Yüksek tansiyon (hipertansiyon) hastalarının, kronik hastalığı olanların, hamile kadınların, kan sulandırıcı ilaç kullananların muşmula tüketmeden önce doktora danışmaları gerekir.
.jpg)
Muşmulanın Tüketimi
Muşmula tam olgunlaşmadan yeşil haldeyken tüketilmemelidir. Muşmulanın yumuşayıp olgunlaşmış halinin taze tüketilmesi gerekmektedir. Muşmula ince kabuklu olması nedeniyle kabuğuyla birlikte tüketilebilir. Muşmulanın çekirdeklerinin dış yüzeyleri sert olduğundan yutulması sindirim sistemine zarar verebilir. O yüzden muşmula yıkandıktan sonra çekirdeği çıkartılıp tüketilmelidir. Muşmula çiğ olarak taze tüketildiği gibi kurutulmuş olarak da tüketilebilir. Muşmuladan çay, meyve suyu, reçel, marmelat, komposto yapılabilir. Kabukları ve çekirdekleri çıkartılıp blenderda çektirilerek püre halinde sade veya yoğurtla karıştırılarak yenilebilir, püresi kek, kurabiye ve turta gibi tatlılara eklenebilir. Et yemekleri için ekşi ve tatlı bir sos olarak kullanılabilir. Güneşte kurutarak kış için saklanabilir. Günde 3-4 adet muşmula tüketmek genellikle yeterli ve faydalıdır. Bu miktar, muşmuladan alınan vitamin ve mineralleri karşılayarak sindirim sistemine ve genel sağlığa olumlu katkılar sağlar.
Her besin maddesinde oluğu gibi muşmula da ölçülü yenildiğinde genel sağlık açısından oldukça faydalı bir meyve olur. Muşmula ince kabuklu olmasına rağmen ben kabuksuz yemeyi tercih ettim. Muşmulanın içi çok etli bir meyve değil. Hatta meyveden çok çekirdek yer kaplıyor diyebilirim. Meyveler kabuk içinde az yer kaplıyor bir de genelde çekirdeğe de yapışık durumda oluyor. Olgunlaşmış muşmula tatlımsı-buruğumsu bir tat bırakıyor damakta. Tüketimi şimdilik sadece sonbahar mevsiminde olduğu için mevsiminde 1-2 kez alıp faydaları için tüketebilirim. Yoksa az etli ve buruğumsu tadıyla çok da damak tadıma uygun olduğunu söyleyemem.
